I
_ შენ აქ არაფერს აკეთებ, უკვე მაშფოთებს შენი საქციელი.
_ ტყუილია, მე ვკუთხულობ. _ ვუთხარი მე და ამის დასამთკიცებლად ძველი,
სქლტანიანი წიგნი ამოვიღე საწერი მაგიდის ბოლო უჯრიდან. _ და მაინც რატომ მოხვედი?
სქლტანიანი წიგნი ამოვიღე საწერი მაგიდის ბოლო უჯრიდან. _ და მაინც რატომ მოხვედი?
_ არ ვიცი.
_ შენ არ უნდა მოსულიყავი, მე შევიცვალე. მე აღარ ვარ ისეთი, როგორიც ვიყავი ადრე. მე დინების საპირისპიროდ ვცურავ. _ ამ სიტყვების გაგონებაზე თითქოს სახე გაუნათდა და მოძალებული ღიმილით შემომხედა. მე კი წარსული გამახსენდა და მივხვდი, რომ აღარც ჰორაციო მყავს და აღარც - ოფელია.
ეს როგორ მოვახერხე? _ ვეკითხები საკუთარ თავს.
ეს როგორ დავკარგე?
იქნებ დასაკარგი აღარაფერი დამრჩა...
_ იცი, კლამახიც დინების საპირისპიროდ ცურავს, მაგრამ ძვირად ფასობს. _ მითხრა მარიემ ოდნავ გაბრაზებული ხმითა და ბავშვური გულუბრყვილობით, თითქოს ამ სიტყვებით ჩემი დაიმედება სურდა.
_ ვიცი, მაგრამ ის ძვირად სიკვდლის შემდეგ ფასობს და არა სოცოცხლეში. _ ვპასუხობ მე უზარო და, ჩემი აზრით, უადგილო სარკაზმით.
_ უკვე გვიანია, მე უნდა წავიდე.
_ კი მაგრამ ამ წვიმაში? _ ვუპასუხე ისე, თითქოს არ ვიციდი, ტაქსი რომ ელოდებოდა.
_ ტაქსი მელოდება.
_ კარგი, მაშინ ქოლგას მოვძებნი ტაქსამდე რომ არ დასველდე. _ ვუთხარი მე და ქოლგის ძებნა დავიწყე. სინამდვილეში ვიცოდი, ქოლგა სადაც იყო, მაგრამ მაინც საგულდაგულოდ დავძებნე და იმ ადგილას სულ ბოლოს მივედი, სადაც ის მეგულებოდა. ალბათ იმიტომ რომ მინდოდა, კიდევ რამდენიმე წუთით მისი სიახლოვე.
_ აი, ვიპოვნე. ახლა საფრთხე აღარ გემუქრება.
_ ოჰ, რა მზრუნველი და საყვარელი ხარ.
ამ სიტყვებში თითქოს დიდი გულწრფელობა დავინახე. დავინახე ბედნიერი და ფერადი დღეები. დავინახე ისიც, რომ ჩემთვის ეს სიტყვები ყველაფრის მიზეზი და ამ მიზეზის ლამაზი შედეგია. თითქოს მხოლოდ ჩემთვის არსებობდა და თავისი უწყინარი არსებობის მოკლე დღეებს ჩემთვის სწირავდა. მე კი იმდენად ცინიკოსი ვიყავი, რომ ვერაფერს ვხედავდი ჩემი უაზრო ინტერესებისა და ფსევდოგულწრფელობის გარდა.
მარიეც ჩემთვის არსებობდა. მას ყოველთვის უანგაროდ ვუყვარდი. მე კი ყველაფერს ვაკეთებდი იმისთვის, რომ მას არ ვყვარაბოდი. ახლა ვხვდები ყველაფერს, როცა ამას არანაირი აზრი აღარ აქვს. ახლა მხოლოდ მარტოობას ვუნდივარ და მარტოობას ვითხოვ მე ამ ცხოვრებისგან. მე ხომ მოძალებული სიცარიელე ყოველთვის თან მსდევდა. დაე ყოვლელთვის დარჩეს ის ჩემთან. მე ალბათ მზად ვარ მარტოობისთვის.
მარტოობისთვის?
თუ საკუთარ თავდთან მარტო დარჩენისთვის.
და რა შეიძლება იყოს ეს?
ალბათ გაურკვევლობა მარტო დარჩენასთან.
ან გაურკვევლობა საკუთარ თავთან. არ ვიცი...
მაგრამ მაინც ვხვდები, რომ ეს სიტყვები იყო და არის ყველაზე ძვირფასი ჩემთვის. თითქოს ამ სიტყვებს ველოდი და ეს სიტყვები მენატრებოდა ამდენ ხანს. თუმცა ახლა ამას რა მნიშვნელობა აქვს?
_ ჰო, შეიძლება. _ ვპასუხობ მე უცნაური და ცოტა დაბნეული ტონით. აი უკვე გარეთ ვართ და მას მივაცილებ. წვიმს. რაღაც უცნაურად. ჩუმად. თავისთვის და თითქოს არავის აწუხებს. ასეთი წვიმა ადრეც მინახავს, მაგრამ ეს უფრო ჩუმი და თავისებურია.
_ ნახვამდის, მალე ისევ გინახულებ. _ მითხრა მარიემ. ეს სიტყვები თითქოს არ მესიამოვნა, მაგრამ გულის სიღრმეში რაღაც ბრმა კმაყოფილებამ გაიელვა.
_ Buenos noches. _ ერთფეროვნად ვემშვიდობები და ოთახში ვბრუნდები. ვიცი, წვიმის მოსმენა უფრო მესიამოვნება. ეს წვიმა თავისებურად ჩუმია. უბრალოდ ეს წვიმა სჯობია სხვა წვიმებს. სილ ესაა. მაინც ოთახში შევდივარ. მკაფიოდ ისმის თაგვების ხმა, რომლებიც ჭერში დარბიან (მათ ასეთ საქციელს რატომღაც წვიმას ვაბრალებ). ოთახი ჩემზე მრავალჯერ დიდია (როგორც პირდაპირი, ისე გადატანითი მნიშვნელობით). მოკლედ ეს სახლი ძალიან მიყვარს. ოთახი მართლაც საკმარისზე დიდი და თავისუფალია. კარის პირდაპირ დიდი ბუხარია, რომელზეც ჩემს მიერ სხვადასხვა დროს შეგროვებული ახირებებია განთავსებული. კედლებზე რამოდენიმე იაფფასიანი გრავიურაა. ბუხარი ჩუმად ანთია. საწერ მაგიდაზე სანთლის სუსტი შუქი ანათებს და ირიბად ეცემა მაგიდაზე ქაოტურად მიმოფანტურ თაბახებს. მაგიდის კუთხეში სამ სათვალს ვაკვირდები - აქედან არც ერთს ვიყენებ. კუთხეში რამდენიმე ნახატია. ერთ - ერთის ვაკვირდები. უეცრად მომინდა მისი ნახვა. გადავიფიქრე. ვიცი, ეს ნახატიც სიურრეალიზმის უნიჭო მცდელობაა.
II
ბუხართან რაღაც ხმა გაისმის და იატაკზე პატარა, თეთრი ნაწილაკები ცვივა. ერთ ადგილას მხოლოდ. რამდენიმე წამის შემდეგ ვხედავ თაგვს, რომელიც თავისი თევზისქვირითისოდენა თვალებით მიყურებს და მოქნილად ჩამოდის ჭერიდან. ქვეწარმავლებისა და მღრღნელებისადმი შიშის მიუხედავად არ ვინძრევი. ახლა თითქოს ყველაზე ლოგიკური იქნებოდა, მაგიდაზე ავსულიყავი. უძრავად ვდგავარ და ვუყურებ სტუმარს, რომელიც მორჩილად აკვირდება ოთახს.
ნახატებს ვშორდები და საწერ მაგიდასთან ვჯდები. სკამს ისე მჭიდროდ ვეწევი მაგიდისკენ რომ სუნთქვა მიჭირს. როდესაც სუნთქვა შეუძლებელი ხდება, სკამს რამდენიმე სანტიმეტრით უკან ვაცურებ. ოთახში ბუხარი ჩუმად ანთია. აი ფანჯრის იქით კი უკვე კოკისპირულად წვიმს.
და ეს კარგია თუ ცუდი?
რა თქმა უნდა კარგი.
არ შეიძლება წვიმა ცუდი იყოს, მაშინაც კი, როცა ის კოკისპირულია.
წვიმა ხომ ჩემი საყვარელი ამინდების სიაში მეორე ადგილზეა.
წვიმა ვიწრო ფანჯარას აწყდება. შიგნით ბუხარი ჩუმად ანთია და მე ვფიქრობ დღევანდელ დღეზე. დღეს ხომ მარიე მესტუმრა. ის ანგელოზივით მოვიდა ჩემთან. წვიმასთან ერთად. ავადმყოფურად ვინტერესდები რამდენ ხანს იყო ჩემთან, მაგრამ როდესაც მოვიდა საათი გაჩერებული იყო (საათის ხმა ყველაზე დიდი ხელისშემშლელია ჩემთვის, ამიტომაც ხშირად ვაჩერებ). სბოლოოდ ასე გამოდის, რომ ეს დღე სხვებისგან განსხვავებულია.
ეს კარგია თუ ცუდი?
ალბათ კარგია.
იმიტომ რომ არ არსებობს მიზეზი იმისთვის რომ ცუდი იყოს.
და რას იტყვი მარტოობაზე? ან ღამეზე.
იქნებ შევეჩვიე მარტოობას და ღამესაც.
ან იქნებ მარტოობა შემეჩვია მე.
რატომ მოვიდა ან როგორ მიპოვნა?
ალბათ უმიზეზოდ მოვიდა ან შემთხვევით მიპოვნა...
თუმცა ამას რა მნიშვნელობა აქვს. მთავარია, მოვიდა. მისი სტუმრობა თითქოს არ მესიამოვნა. სინამდვილეში ყველაერი დამთავრდა. მე სხვანაირი ვარ - უცნაური და შეშლილი. ის კი ჩვეულებრივი გოგონაა, რომელსაც მხოლოდ წყნარი და აუღელვებელი ცხოვრება სწყურია. გულის სიღრმეში მაინც მგონია, რომ მხოლოდ მასთან ვიქნები ბედნიერი. აი მას კი მე არ ვჭირდები ბედნიერებისთვის.
მაშინ რატომ მოვიდა?
ალბათ უმიზეზოდ...
გაზაფხულის წვიმა ისევ აწყდება ფანჯარას, თითქოს წვიმის წვეთები თავგამეტებით უტევენ სამყაროს. თითქოს სამყაროს შემუსვრა უნდა მეხთა კვეთებით. მე საწერ მაგიდასთან ვზივარ და წვიმის თავისუფალი არსებობა აღმიძრავს სურვილს, დავწერო სტუმარზე, რომელმაც ეს დღე გამიფერადა, კარგად თუ ცუდად - არავინ იცის. ვფიქრობ, ეს ის იშვიათი დღეა, რომელსაც ცივი ფერები არ ეკარება.
ეს კარგია თუ ცუდი?
რა თქმა უნდა კარგი.
მინდა დავწერო სტუმარზე.
ნუთუ შემიშლის რაიმე ხელს ამის აღსრულებაში?
ალბათ წვიმა და სტუმარი ვერ მოახერხებენ ამას...
მე ხომ მარტო არ ვარ, სუსტად განათებულ ოთახში, სადაც ბუხარი ჩუმად ანთია. გარედან წვიმა მამხნევებს. საწერი მაგიდის სხვადასხვა ადგილიდან რამდენიმე თაბახს ვიღებ. ერთ-ერთს სათაურს ვაწერ: „სტუმარი“.
სათაური მოფიქრებულია.
განა არ შემიძლია გავაგრძელო?
თავიდან დაწყვება ცოტა რთულია.
მიუხედავად ამისა ვფიქრობ, თავიდან დაწყბა შემიძლია.
და რა შემიშლის ხელს?
გარეთ წვიმა მატულობს. ჭერში თაგვები უფრო ჩქარი ტემპით იწყებენ სირბილს (ერთი სტუმარი ოთახში მორჩილად დაიარება). მაღლა ვიყურები და ვუსმენ მათ მღელვარებას და თითქოს ხმის მიხედვით ჭერზე წარმოსახვით ვხატავ მათი მოძრაობის ტრაექტორიას. წვიმა ისევ აწყდება ერთადერთ ფანჯარას. თაგვებიც აგრძელებენ სირბილს. მე კი ძვირფას დროს მათ მოსმენაში ვკარგავ. წვიმა კიდევ მატულობს და თუ აქამდე თითქმის კოკისპირული, ახლა უკვე კოკისპირულია. დავყურებ თაბახს, რომელსაც სათაური დავაწერე და წერას ვიწყებ: ერთი, ორი, რამოდენიმე ხაზი, ბოლო ხაზის წაშლა, სიტყვის, კავშირის და თაგვებიც უმატებენ სირბილს (წვიმასთან ერთად). ეს ყველაფერი თითქოს სინქრონულად ხდება: წვიმს, თაგვები ღელავენ. მე კი ვწერ სტუმარზე. ისევ ვაგრძელებ: ისევ ახალი ხაზი, ბოლო ხაზის უგულებელყოფა, ახალი თაბახი, შეცვლილი სათაურით. ისევ წვიმს.
ნუთუ ვინმე შემიშლის ხელს, რომ დავწერო? ამ სიტყვების გაფიქრებისას თითქოს რამდენიმე წამი უნდა გასულიყო. დაწყბეა კი აუცილებელია იმისათვის, რომ რაღაცა გაგრძელდეს და დასრულდეს. უეცრად წვიმა მიწყნარდა. სტუმარი, რომელიც ოთახში უგზოუკლოდ მოძრაობდა სადღც გაქრა(ალბათ უკან დაბრუნდა). ამ დროს ყველაზე მარტივად შეიძლება მივხვდე, რომ მართლა არ არსებობს ძალა, რომელიც ხელს შემიშლის.
იმასაც ვხვდები, რომ აღარ არსებობს ის, რაც ხელს მიწყობდა წერაში.
იმასაც ვხვდები, რომ აღარ არსებობს ის, რაც ხელს მიწყობდა წერაში.
წარსული?
წვიმა?
სტუმარი?
თუ სხვა რამ?
შეიძლება წვიმა.
შეიძლება სტუმარი ან სხვა რამ. არ ვიცი.
ამ გაურკვევლობაში ვცდილობ, საერთოდ აღარ ვიფიქრო და გაფანტული ყურადღება სხვა რამეზე გადავიტანო. ვიღებ წიგნს. 276-ე გვერდზე ვშლი და ვაგრძელებ კითხვას, ვიკითხავ მანამდე, სანამ დავიღლები, სანამ თვალები არ ამტკივდება, სანამ რუტინული და ამავდროულად დიოგენეს ცხოვება ყელში ამომივა, სანამ ცხოვრება უკანასკნელ ამოსუნთქვებს მაიძულებს, სანამ არ დავასრულებ ან მანამდე, სანამ გაზაფხულის წვიმა კვლავ არ მოადგება მიტოვებულ სახლს.
წვიმა?
თუ გნებავთ წვიმა ან სტუმარი.
თუ სხვა რამ?
ალბათ სხვა რამ.
თუ სტუმარი?
მაგრამ რატომაც არა წვიმა?
ზურა გურგენიშვილი 2012
No comments:
Post a Comment